YAZ DÖNEMİNDE BESLENME

Yaşamın her döneminde olduğu gibi sağlıklı beslenme (yeterli ve dengeli) yaz döneminde de oldukça önemlidir. Özellikle yaz mevsimi içerisinde havaların ısınmasıyla birlikte artan sıvı ihtiyacımızı karşılamak için, su ve sıvı gıdaları bol tüketmeliyiz.Terleme ile artan su kaybını önlemek için günde ortalama 2-2,5 litre kadar sıvı tüketilmelidir. Susuzluk hissi toplam vücut suyunun % 1-2 si kaybedildiğinde ortaya çıkar. Toplam vücut suyundan kaybedilen miktar arttıkça sağlık riskleri de artar. Susuzluğun vücutta oluşturacağı hasarlardan uzak durmak için susuzluk hissi oluşmadan su tüketmeye özen göstermeliyiz. Yaz sıcaklarında sıvı tercihimiz serinletici etkisinde dolayı genellikle gazlı içeceklerden yana olsa da, gazlı içecekler içeriğindeki kafein, sodyum ve şeker miktarının yüksek olmasından dolayı doğru bir tercih değildir. Ayrıca yoğun miktarda şişkinlik hissi oluşturmaktadır. Sıvı ihtiyacımızı karşılamak için öncelikle su, süt, ayran, kefir, çay, limonata, meyve suları gibi sıvıları tüketmeliyiz. Sıcaklarda aşırı terleme sonucu vücuttan terle birlikte sodyum, potasyum gibi mineraller de atıldığından, halsizlik, nabız zayıflığı, yorgunluk ve dolaşım bozukluğu belirtileri görülebilir. Sodyum kaybını önlemek için tuzlu ayran, potasyum kaybını önlemek içinde bol sebze ve meyve tüketilmelidir. Asitli ve gazlı içecekler yerine süt, ayran, taze sıkılmış meyve suları, bitki ve meyve çayları tercih edilebilir. Havaların ısınmasıyla birlikte öğün sıklığına dikkat edilmelidir. Güne mutlaka kahvaltı ile başlanmalı ve öğün atlamadan günün bütün öğünleri düzenli bir şekilde yapılmalıdır. Yaz aylarında tüketilen yağlı ve hamurlu yiyecekler; aşırı sıcaklarda vücutta yorgunluğa, baş ağrısı ve tansiyona neden olur. Bu nedenle özellikle sıcak yaz günlerinde, ağır hamur işleri, hamur tatlıları ve kızartmalar gibi yiyeceklerden kaçınmalıyız. Sıcak aylarda mümkün olduğunca yağı azaltmak, faydalı olacaktır. Kızartma yerine ızgara, buğulama, haşlama veya fırında pişirme yöntemlerini tercih edilmelidir. Sebzeleri kızartmak istediğinizde çok az yağla harmanlayıp fırınlayıp, üzerine yoğurt ekleyerek kızartma tadına ulaşabilirsiniz. Vücut direncinizi artırmak için bol sebze, salata ve meyve tüketmeye çalışın. Sebze ve meyveler içerdikleri vitamin, mineral ve antioksidanlar nedeniyle sağlıklı beslenmede öncelikli olarak yer vermemiz gereken besin gruplarıdır. Sebze tüketimi ile genel su ihtiyacımızı ve posa miktarı ile bağırsak sağlığımızı dolayısıyla da genel sağlığımıza fayda sağlamış olur. Buna ilave olarak meyveler şeker içeriğinden dolayı, tatlı isteğimizi de karşılayacağından tatlıya olan eğilimi de azaltacaktır. Yazın artan tatlı ihtiyacını karşılamak için doğru karbonhidrat seçiminde bulunmak oldukça önemlidir. Tatlı ihtiyacı şerbetli, hamur tatlıları yerine meyveler, meyveli tatlılar, sütlü tatlılar ya da dondurmadan karşılanmalıdır. Fazla miktarda hamurlu tatlı tüketimi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilmekte, özellikle yaz sıcaklarında bu sıkıntılar daha artmaktadır. Oysa porsiyon kontrolüne dikkat ederek tercihimizi meyveli ya da sütlü tatlılardan yana kullanmak hem vitamin ve mineral hem de kalsiyum açısından daha sağlıklı beslenmemize yardımcı olacaktır.
Ekmek seçiminde doygunluk sağlaması içi tam buğday unundan yapılmış olan ürünleri, çavdar ve yulafı tercih edin. Pilav ve makarnayı sınırlandırın ve bunları az yağlı yapmaya çalışın. Çorbalar yaz için sıcak olabilir. Soğuk ayran çorbası gibi yaz çorbalarını tercih edebiliriz. Havanın geç kararması sebebiyle  akşam yemeklerinin de daha geç saatlere sarkmasına neden olabilmektedir. Oysa metabolizmamızın düzenli çalışması için mevsim her ne olursa olsun akşam yemeklerinin çok geç saatlerde tüketilmemesi gerekmektedir. Geç saatlerde yenilen yemekler sindirim sıkıntıları ve enerji olarak harcanmada sıkıntı yaratmaktadır. Özellikle formumuzu korumaya dikkat ediyorsak çok geç saatlerde ağır yemekler yememeye özen göstermeliyiz.
Yaz aylarında  fiziksel aktivitemizi artırarak (tempolu yürüyüş,bisiklet ve yüzme) kış aylarında aldığımız kilo fazlalıklarını atmamızı sağlar. Böylelikle de  kemik, kas ve kalp sağlığımızı korumuş oluruz.
En sık karşılaşılan bir sağlık problemi de gıda zehirlenmeleridir. Özellikle yaz aylarında dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketiminden kaçınılmalı, çabuk bozulan potansiyel riskli besinler (et, balık, tavuk, süt, yumurta v.b) açıkta bekletilmemeli, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi aşamasında hijyen kurallarına özen gösterilmelidir.
Sağlıklı ve düzenli beslenme; bağışıklık sistemimizi güçlendirerek, hastalıklara karşı dirençli olmaması sağlayan büyük faktördür. Unutmayın, EN BÜYÜK ZENGİNLİK SAĞLIĞIMIZDIR.